Лугъат
Миллий той адетлеримиз асыр-асырдан, несиль-несильден бугуньки куньге къадар етип кельген миллетнинъ хусусий ань-анелеридир. Технологиялар несиллер ве дюнья денъишкенинен денъише, лякин темели эвелькиси киби къала. Сонъки вакъытта земане яшларымыз тойларда сыкъ-сыкъ адетлеримизни кутип, джанландыра башладылар.
Сюргюнликте къартана-къартбабаларымызнынъ бу адетлеримизни кутип, дикъкъат айырмагъа чарелери олмагъанына бакъмадан, бугуньки яшлар буны гъайры баштан джанландырып, джан-юректен япалар. Буны исе, сонъки эки-учь йыл девамында къына геджеси адетининъ гъайрыдан тикленильмеси тасдыкълай.
Къына геджеси-той арфесинде къызнынъ эвинде кечирильген сагълыкълашув мерасимидир. Къызнынъ эвинде онынъ къыз аркъадашлары, енге, тизелери ве киев тарафындан енгелери топлаша. Келин мусафирлерни леззетли татлылар, кендиси пиширильген ашлар ве къокъулы къаве иле сыйлай. Акъшам йырлар, икяелер, оюнлар иле кечириле. Тедбирнинъ энъ маналы вакъытында къызнынъ эллерине къына дюльбер орьнекли къына къоялар. Бугунь къынанен къоюлгъан орьнеклерде чешит тимсаллерни акс этмек мумкюн, миллий орьнеклеримиз зенгин ве кучьлю мананы ифаде эте. Амма эвельде къынаны тек къызнынъ къоллары ичине ве пармакъларынынъ уджларына къойып, элини къапата эдилер. О келиннинъ сагълыгъы ичюн де, пек файдалыдыр. Чюнки къына тиббиетте де, сыкъ къулланыла. Адетлеримизге коре, къызнынъ къолларына къына къоюлгъан сонъ, онынъ къайнанасы, я да киев тарафындан кельген мусафир яш келинге алтын багъышламакъ керектир. Бу вакъытта исе келиннинъ аркъадашлары, тата-къардышлары къызнынъ омюринде олгъан бу джиддий, амма къуванчлы эвлилик адымы акъкъында йырларны иджра этелер. Къалгъан къына исе, кельген мусафирлернинъ къолларына къоюла. Бундан да гъайры, акъшам девамында къыз озь богъчасыны кельгенлерге косьтере. Эгер де, къызнынъ къолларына къоюлгъан къына тутса, о, ана-бабасынынъ аиле азасы, эллеринден къына кеткен сонъ, янъы аиленинъ азасы сайылмакъта.
Бугунь энъ гузель адетлеримизден бири, къына геджеси, джанландырыла. Келинлер оны фаркълы кечирелер: эр кес истегени къадар инсанны тедбирге давет эте. Бунынъ фаркъы ёкъ. Эсасы, бу аджайип акъшамны энъ якъын инсанларымызнен кечиргенимиз ве гузель адетлеримизни севип-сайгъанымыздыр.
Земине ЮСУФОВА,
"АТР" телеканалынынъ ве
"Мейдан" радиосынынъ хадими
Категория
Источник
SUVDAĞ SESİ gazeti